Het Archief van de Stad treedt naar buiten

Van Peking tot Hankow: een Belgisch avontuur in China
Met deze tentoonstelling herbeleef je het onbekende, maar daarom niet minder indrukwekkende verhaal van de bouw van de Chinese spoorlijn Peking – Hankow die in het begin van de 20e eeuw het noorden en het zuiden van het land met elkaar verbond.

Gedurende 7 jaar werkten meerdere tienduizenden arbeiders aan deze gigantische onderneming. Dit titanenwerk was het resultaat van een samenwerking tussen ingenieurs, technici en arbeiders, maar ook tussen westerse en Chinese diplomaten en investeerders. Niemand minder dan de Belgische ingenieur Jean Jadot, toen 37 jaar, stond aan het hoofd van dat project en moest dit in goede banen leiden.

Naast dit historische avontuur presenteert de tentoonstelling ook de wonderlijke ontwikkeling van de spoorwegen in het hedendaagse China, aan de hand van zijn hogesnelheidsnetwerk.

Onder de tentoongestelde documenten, bevinden zich een van de Guldenboeken van het Stadhuis die het Archief van de Stad Brussel bewaard en die voor de gelegenheid worden uitgeleend.
Livre d'or

Goudboek van de recepties georganiseerd in het Stadhuis van Brussel, 1843-1967. ASB, Protocole, register 1.
Deze tentoonstelling is van 7 mei tot 10 oktober 2021 te ontdekken. Locatie: Train World.
De honderdste verjaardag van een Nobelprijs: Jules Bordet, een medewerker van het Pasteurinstituut aan de ULB
In 2019 eert de ULB een van haar vermaardste wetenschappers: Jules Bordet, die in 1919 de Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde kreeg voor zijn werk rond immuniteit. Hij was de eerste Belg die de prestigieuze prijs kreeg. Honderd jaar later is de wetenschappelijke erfenis van Jules Bordet nog steeds belangrijk.

De tentoonstelling biedt een terugblik op de levensloop en de ontdekkingen van deze belangrijke onderzoeker in de immunologie. Ontdek historische documenten, wetenschappelijke voorwerpen, kunstwerken, films en foto’s. Zijn belangrijkste ontdekkingen in de strijd tegen besmettelijke ziekten worden op deze tentoonstelling op een duidelijke en toegankelijke manier uitgelegd. De tentoonstelling verschaft inzicht in het nagelaten werk van Jules Bordet en in zijn vele ontwikkelingen op het gebied van de serodiagnostiek, de vaccinatie en de serotherapie, met name voor de behandeling van kanker of het tegengaan van afstoting van een getransplanteerd orgaan.

Doorheen de tentoonstelling zetten werken van kunstenaars uit de bioart aan tot nadenken en debatteren over het huidige gebruik van de biotechnologie.

Onder de tentoongestelde documenten, bevinden zich stukken die het Archief van de Stad Brussel bewaard en die voor de gelegenheid worden uitgeleend.

Deze stukken zijn van de Openbare Instructie en van de Iconografische Verzameling.
Expo Bordet

Ontledingsles, ASB, Iconografische Verzameling, C-1712.

Foto van de "Institut Pasteur du Brabant", ASB, Iconografische Verzameling, C-8184.

Portret van Jules Bordet, ASB, Iconografische Verzameling, C-12211.

Banket ter ere van Jules Bordet, 1920, ASB, Iconografische Verzameling, F-2216.

Banket ter ere van Jules Bordet, 1920, ASB, Iconografische Verzameling, F-2217

Gevel van de 'Institut Pasteur du Brabant', ASB, Iconografische Verzameling, W-7453.

Kaart van Brussel met gevallen van poliomyelitis, ASB, Openbare Instructie, IP II 1531.
Deze tentoonstelling is van 8 oktober tot 22 december 2019 te ontdekken. Locatie: Espace Allende - ULB.
SPACES – Interior design evolution
Ons interieur is de getuige van de grote sociale omwentelingen en de technologische doorbraken van onze samenleving. Het weerspiegelt onze levenswijze en ons consumptiegedrag.

De geschiedenis van het interieur is verweven met die van de architectuur, het design en de decoratieve kunsten, maar ook met de populaire cultuur, en de sociale en economische wetenschappen.
Vanaf de tweede helft van de 19de eeuw evolueert de interieurarchitectuur naar meer moderniteit, onder invloed van de Belgische architectuur- en interieurmagazines. Als pleitbezorgers van een heuse “woonkunst” geven deze tijdschriften ons een compleet overzicht van de tendenzen en stromingen van elke periode. Deze publicaties getuigen van een nieuwe manier om de interieurs op te vatten en zullen de eerste instrumenten worden voor de verspreiding van het werk van de vaklui van de woninginrichting. Zo zullen decorateurs, interieurontwerpers, binnenhuisarchitecten en meubelzaken ertoe bijdragen dat het interieurontwerp doordringt in ons dagelijks leven.
Kort na de Tweede Wereldoorlog zorgen de industrialisering van de meubelfabricatie en de ontwikkeling van het design voor een democratisering van de woninginrichting die zo een consumptieproduct wordt. De esthetiek van de afgelopen tien jaar getuigt enerzijds van een ecologische en verantwoordelijke visie op het interieur en anderzijds van een manier van consumeren van objecten en nieuwigheden.

Onder de tentoongestelde documenten, bevinden zich stukken die het Archief van de Stad Brussel bewaard en die voor de gelegenheid worden uitgeleend.

Deze stukken zijn van de album van origineel interieur en meubilair projecten in Art Deco stijl door architect-decorator Fernand Chambon.
SPACES – Interior design evolution

ASB, Iconografische verzameling, album VIII-33(2). Project voor een slaapkamer, Fernand Chambon.

ASB, Iconografische verzameling, album VIII-33(12). Project voor een slaapkamer, Fernand Chambon.

ASB, Iconografische verzameling, album VIII-33(17). Project voor een slaapkamer, Fernand Chambon.

ASB, Iconografische verzameling, album VIII-33(32). Project voor een slaapkamer, Fernand Chambon.

ASB, Iconografische verzameling, album VIII-33(40). Project voor een stoel, Fernand Chambon.

ASB, Iconografische verzameling, album VIII-33(32). Project voor een slaapkamer, Fernand Chambon.
Deze tentoonstelling is van 29 mei tot 03 november 2019 te ontdekken. Locatie: ADAM - Brussels Design Museum.
Bernard van Orley. Brussel en de Renaissance
Bernard van Orley was een van de absolute spilfiguren van de renaissance in de Lage Landen. BOZAR en de grote Belgische instellingen slaan de handen in elkaar voor de allereerste belangrijke monografische tentoonstelling rond deze 16de -eeuwse kunstenaar. Van Orley was schilder aan het hof van Margaretha van Oostenrijk en Maria van Hongarije, werd overladen met opdrachten en kwam al erg jong aan het hoofd van een van de grootste ateliers van zijn tijd. Hij schilderde religieuze taferelen maar ontwierp ook wandtapijten en glasramen. Bijzondere aandacht gaat naar zijn portretten, die hem in een indrukwekkend netwerk plaatsen van politieke raadgevers, invloedrijke geestelijken en humanistische denkers. Zijn werk stond in constante dialoog met dat van tijdgenoten als Albrecht Dürer en Rafaël.

Voor het eerst worden de werken Van Orley uit alle hoeken van de wereld samengebracht in één tentoonstelling, op de plek waar ze ooit ontstonden. Een historische kans om deze Brusselse meester te (her)ontdekken.

Onder de tentoongestelde documenten, bevinden zich stukken die het Archief van de Stad Brussel bewaard en die voor de gelegenheid worden uitgeleend.

Deze stukken zijn van de épitaphier van de kerk van Saint-Géry en betreffen het graf van Van Orley.
Van Orley

AVB, Archives historiques, registre 3407. Vue intérieure coloriée de l'église de Saint-Géry.

AVB, Archives historiques, registre 3407. Extrait de l'épitaphier, Van Orley.
Deze tentoonstelling is van 20 february tot 26 mei 2019 te ontdekken. Locatie: BOZAR.
Fernand Khnopff. Le maître de l’énigme
Hij was zowel schilder, tekenaar, graveur als beeldhouwer. Fernand Khnopff, geboren te Grembergen (Dendermonde) op 12 september 1858 en gestorven te Brussel op 21 november 1921, wordt beschouwd als een van de grote vertegenwoordigers van het symbolisme.

Deze zeldzame kunstenaar, de meester van het Belgische symbolisme, vormt voor het eerst in 40 jaar het onderwerp van een retrospectieve tentoonstelling in Parijs.

De tentoonstelling " Fernand Khnopff. Le maître de l'énigme " brengt honderd karakteristieke stukken van de complexe esthetiek van de kunstenaar samen. Hieronder bevinden zich documenten van het Stadsarchief Brussel, die voor de gelegenheid worden uitgeleend.
Fernand Khnopff

Construction d'une maison, Avenue des Courses 41, angle de l'avenue Jeanne. Par Monsieur Khnopff. Travaux publics, TP 9666

Construction d'une maison, Avenue des Courses 41, angle de l'avenue Jeanne. Par Monsieur Khnopff. Travaux publics, TP 9666
Deze tentoonstelling is van 11 december 2018 tot 17 maart 2019 te ontdekken. Locatie: Petit Palais in Parijs.
Kids Menu. Een grote geschiedenis van kleine eters
De geboorte van elk kind blijft een ongelooflijk wonder. Maar dan?

In de dierenwereld verloopt alles meteen instinctief. Maar de mens heeft, wat en hoe kinderen best eten, altijd en onophoudelijk in vraag gesteld.

Borstvoeding, flesjes geven en dan dat spannende moment van het eerste hapje blijft een universeel gegeven en een groot avontuur voor zowel ouder als kind.

Sinds de vorige eeuw werd het kind koning van zijn tijd, maar ook van het dagelijks menu.

Sta versteld van de grote geschiedenis over voeding voor de allerkleinsten.

Onder de tentoongestelde documenten, bevinden zich talrijke stukken die het Archief van de Stad Brussel bewaard en die voor de gelegenheid worden uitgeleend.
Kids Menu. Een grote geschiedenis van kleine eters

Médaille de bienfaisance. ASB, Archives de la Guerre 1914 - 1918, Collection de petits objets, n°322

Médaille de bienfaisance. ASB,, Archives de la Guerre 1914 - 1918, Collection de petits objets, n°322

Médaille de bienfaisance. ASB,, Archives de la Guerre 1914 - 1918, Collection de petits objets, n°326

Médaille de bienfaisance. ASB,, Archives de la Guerre 1914 - 1918, Collection de petits objets, n°326

Médaille de bienfaisance. ASB,, Archives de la Guerre 1914 - 1918, Collection de petits objets, n°328

Médaille de bienfaisance. ASB,, Archives de la Guerre 1914 - 1918, Collection de petits objets, n°328

Médaille de bienfaisance. ASB,, Archives de la Guerre 1914 - 1918, Collection de petits objets, n°374

Médaille de bienfaisance. ASB,, Archives de la Guerre 1914 - 1918, Collection de petits objets, n°374

Médaille de bienfaisance. ASB,, Archives de la Guerre 1914 - 1918, Collection de petits objets, n°377

Médaille de bienfaisance. ASB,, Archives de la Guerre 1914 - 1918, Collection de petits objets, n°377

Médaille de bienfaisance. ASB,, Archives de la Guerre 1914 - 1918, Collection de petits objets, n°384

Médaille de bienfaisance. ASB,, Archives de la Guerre 1914 - 1918, Collection de petits objets, n°384

Catalogue de jouets des Galeries Anspach (1961). ASB,, Fonds Fauconnier, Carton 8

Catalogue de jouets des Galeries Anspach (1961). ASB,, Fonds Fauconnier, Carton 8

Reçus de boîte de lait et cacao sucré pour les repas scolaires. ASB, Instruction publique, II 2455

Carte d’admission de l’Œuvre de l’hospitalité et de la Bouchée de Pain – 1908-1909 (Issues de la farde « Bouchée de pain - 1908-1909 »). ASB, Instruction publique, II 2455

Étiquettes de boîtes de conserve de lait condensé (Condensed Milk & Sweet Condensed Milk) « Frisian Girl ». ASB, Instruction publique, II 2455

Brochure de l'Office national du lait et de ses dérivés le bon LAIT pour TOUS - 1949. ASB, Instruction publique, II D780
Deze tentoonstelling wordt verlengd tot 30 november 2019 te ontdekken. Locatie: Brussels Museum van de Molen en de Voeding. (PDF, 1.94 MB)
Onder pavés de Zenne door BXL Confidential
Het Archief van de Stad van Brussel hebben documenten voor een didactisch verslag geleend dat door BXL Confidential wordt verwezenlijkt.

"U houdt van Brussel? U stelt u soms vragen over de naam van een straat of de betekenis van een monument? U bent aan de goede plaats! Bxl Confidential, via zijn auteur Frédéric Goldschmidt, stelt voor om u de grote te laten ontdekken en kleine geschiedenis van Brussel. En het, door de naam van de plaatsen die u elke dag oversteekt”.

In deze episode, BXL CONFIDENTIAL #4 | Onder pavés de Zenne (FR), wordt brandpunt op de geschiedenis van een bekende waterloop gezet, de Zenne.

Ontdekt enkele archieven gezet aan de eer via dit verslag.
De Zenne onder de straatstenen

Het Stadhuis van Brussel [achterkamer van het Kabinet van de Burgemeester. Schilderij van J.B Van Moer, van 1873 tot 1875, vertegenwoordigend de wijken van de Stad omvergeworpen en veranderd bij de werkzaamheden van de overwelving van de Zenne. Legende: "Bras de la Senne rue Saint-Géry et moulin dit Ruyschmolen"], ASB C-731.

Miss Edith Cavell [portret op briefkaart], ASB C-7251.

Overwelving van de Zenne te Brussel. Bouwwerken voor de afvoer van het afvalwater aan de Beurs, 06.02.1869-01.08.1869. – 4 foto's. ASB F-50.

Overwelving van de Zenne aan Brussel. Bouwwerken voor de afvoer van het afvalwater aan de Beurs, 06.02.1869-01.08.1869. – 4 foto's. ASB F-380.

Legende : Herinnering aan de Zenne , Zicht van juli 1870. Vooraan ziet u het Paleis van de Beurs, voor de sloopwerkzaamheden. ASB H-362.

Zenne te Brussel voor de overwelving. Ruyschmolen [genomen vanuit het standpunt van het staminet "L'Ours", Recolletenplein, tegenover de botermarkt], 1867 / foto’s van Louis Ghémar. - 2 foto’s. ASB J-1635

Zenne te Brussel voor de overwelving. Vooraanzicht van de Johannes Nepomucenusstraat, genomen vanaf de Nieuwe Brug, [1867] / foto’s van Louis Ghémar. - 1 foto. ASB J-1882.

Inwijding van de overwelving van de Zenne te Brussel, 30 november 1871. Karikatuur [eau-forte ; 2 exemplaren], 1871 / tekening van E. De Geneffe ; graveur H. Biberstein. ASB R-30.

Zenne Boulevard, Brussel [Zicht op de ingang vanaf het De Brouckèreplein. We zien eveneens het Alhambra-theater (vernietigd in 1974) met zijn driehoekig fronton ; zwart-wit ; 1 briefkaart], 1908-1910. ASB W-09518.
Gender@war 1914-1918: vrouwen en mannen ten oorlog
Op 11 november 1918 wordt om 11u de wapenstilstand afgekondigd. De menigten jubelen en ontvangen het einde van de oorlog met algemene goedkeuring. Ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van het einde van de Eerste Wereldoorlog zal La Fonderie, vanaf 6 mei, de tentoonstelling Gender@war 1914-1918 (ontworpen door AVG) openen. Hiervoor geven wij een aantal originele documenten in bruikleen.

Onder deze stukken, bevinden zich enkele parels afkomstig uit het Archief van de Stad Brussel.

Het betreft onder andere 3 volumes van het oorlogsdagboek van Germaine Lartigue (“Dagboek van onze indrukken gedurende de oorlog“).

Wij hebben voor u enkele uittreksels van het eerste volume geselecteerd (26.06.1914 tot 23.09.1914).
Oorlogsdagboek van Germaine Lartigue

AVB privésarchief 1435, Deel 1, pagina 1.

AVB privésarchief 1435, Deel 1, pagina 3.

AVB privésarchief 1435, Deel 1, pagina 4.

AVB privésarchief 1435, Deel 1, pagina 30.

AVB privésarchief 1435, Deel 1, pagina 31.

AVB privésarchief 1435, Deel 1, pagina 32.

AVB privésarchief 1435, Deel 1, pagina 37.

AVB privésarchief 1435, Deel 1, pagina 38.

AVB privésarchief 1435, Deel 1, pagina 39.

AVB privésarchief 1435, Deel 1, pagina 60.
Het is een uniek document, afkomstig uit een reeks van 11 ingebonden schriften die het handgeschreven dagboek vormen van de Brusselse Germaine Lartigue (Elsene 1896-?), dochter van Luitenant-Generaal Emile Lartigue (Brussel 1868-1943). De dagboeken bestrijken de periode van 26 juni 1914 tot 3 februari 1919.

Het is een mooie getuigenis van zijn tijdperk. Men vindt er bijna dagelijks aantekeningen die sporadisch worden aangevuld met bijlages (transcriptie van krantenartikelen, enz).

De tentoonstelling is van zondag 6 mei tot en met zondag 21 oktober 2018 te ontdekken in de gebouwen van La Fonderie.

We wensen iedereen alvast een prettig bezoek.
Reuzen!
De mens fantaseert al eeuwenlang over gigantische (goedmoedige of afschrikwekkende) wezens. Vanaf 17 mei 2018 wijdt het Albert Marinuscentrum er een tentoonstelling aan. Volgens folklorekenner Albert Marinus geven reuzenstoeten en -optochten uiting aan de behoefte om gedachten en gevoelens op een concrete en uitzonderlijke manier te vertalen. In onze contreien (de Nederlanden) getuigen archieven uit de 15de eeuw over het bestaan van reuzen, en dit overal in de Nederlanden: Goliath, het Ros Beiaard (en de vier heemskinderen) of Sint-Joris die de draak versloeg. De expo belicht alle aspecten van deze personages, Bijbelse of legendarische helden. Ze blijken indrukwekkender dan de doorsnee sterveling.

Onder de tentoongestelde documenten, bevinden zich talrijke stukken die het Archief van de Stad Brussel bewaard en die voor de gelegenheid worden uitgeleend.
Reuzen!

Stoet van reuzen in de straten van Brussel, 1912

Jubelfeesten van 1890

Reus en zijn familie

Grote folkloristische reuzenstoet, 1801-1821

Carnavalesk gennootschap, grote hoofden van Laken, briefkaart, 1957

Het plan van de stoet van de Belgische en buitenlandse Reuzen, deel 1: Reuzen van Brussel, 1935

Factuur van een fabriek van kartonnen paarden, Daxbek-Plas. Herstelling en renovatie van een familie reuzen, inclusief de pruiken, 31 juli 1890

Meyboomfeest, Benoît de Pierpont, 1974

Stoet van de Ommegang op de Grote Markt van Brussel, René Van de Sande, 1914
Deze tentoonstelling is van 17 mei tot 2 september 2018 te ontdekken. Locatie: tussen de overblijfselen van het Paleis op de Koudenberg, de Brusselse residentie van Keizer Karel.

Het Archief van de Stad treedt naar buiten

Van Peking tot Hankow: een Belgisch avontuur in China

De honderdste verjaardag van een Nobelprijs: Jules Bordet, een medewerker van het Pasteurinstituut aan de ULB

SPACES – Interior design evolution

Bernard van Orley. Brussel en de Renaissance

Fernand Khnopff. Le maître de l’énigme

Kids Menu. Een grote geschiedenis van kleine eters

Onder pavés de Zenne door BXL Confidential

Gender@war 1914-1918: vrouwen en mannen ten oorlog​

Reuzen!

Gender@war 1914-1918: vrouwen en mannen ten oorlog